تغییرپذیری ترسیب کربن خاک در شیب تغییرات ارتفاعی جنگل های صلاح الدین کلا نوشهر

شناخت تغییر پذیری کربن آلی خاک در ارتباط با پدیده گرمایش جهانی همواره در اکوسیستم های جنگلی برای مدیریت کربن آلی حائز اهمیت است. از این رو تحقیق حاضر در نظر دارد تا ظرفیت اندوخته کربن خاک در واحد های اکوسیستمی جنگل صلاح الدین کلا (نوشهر) در امتداد یک گرادیان ارتفاعی (1400 -100 متر) را بررسی نماید. برای این منظور تعداد 77 قطعه نمونه 400 متر مربعی در 7 طبقه ارتفاعی 200 متری از سطح دریا پیاده شده، فهرست ترکیب پوشش گیاهی و درصد تاج-پوشش آنها به همراه برخی خصوصیات محیطی برداشت شد. با استفاده از نتایج تلفیقی تحلیل های عددی خوشه ای (بر اساس داده های محیطی) و twinspan (بر اساس مقادیر درصد تاج پوشش گونه ها)، تعداد 4 واحد اکوسیستمی در سطح منطقه طبقه بندی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که واحد های اکوسیستمی از نظر میزان اندوخته کربن خاک با یکدیگرتفاوت معنی داری داشته (05/0>p) و از این نظر واحد سوم که نماینده تیپ راش- ممرز در سطح منطقه می باشد به دلیل استقرار در ارتفاعات بالاتر و تراکم بالای درختان راش نسبت به واحد های اول، دوم و چهارم که به ترتیب نماینده تیپ های ممرز- انجیلی، راش- انجیلی و راش- ممرز- پلت می باشند حاوی بالاترین میزان اندوخته کربن خاک (متوسط 73/57 تن در هکتار) است. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام در تعیین مهمترین فاکتور های محیطی موثر بر اندوخته کربن-خاک نشان داد که از بین 11 متغیر اندازه گیری شده فقط سه متغیر درصد نیتروژن، درصد شن به همراه ارتفاع از سطح دریا به ترتیب اهمیت بر میزان اندوخته کربن خاک موثر می باشند (05/0>p). به طور کلی نتایج این تحقیق تصریح می کند که تغییرپذیری اندوخته کربن خاک یک الگوی منظمی را در امتداد شیب تغییرات ارتفاع از سطح دریا نشان نداده و مطالعه آن در واحدهای اکوسیستمی منطقه به دلیل اینکه یک تمایز مناسبی از تغییرات محیطی رویشگاه را ارائه می هند نسبت به شیب تغییرات ارتفاعی در اولویت می باشد.